CategoriesAĞIZ TADI

Gastronomi

Aralık 7, 2021 By

Gastronomi Yunanca kökenli olmakla birlikte Latinceye dayanır. Gastro ve Nomas ile birleşip Nomy ekinin alınmasıyla oluşan bir kelimedir. Gastronomi yiyecek içecek elemanlarını çatısı altında toplayan bir bilim iken halk arasında tıpta karşımıza çıkan gastroentereloji ile karıştırılmaktadır. Bu ikisi arasında ki fark; Gastronomi, yiyecek içeceklerin incelenerek ağız ve boğaz yoluyla mideye ulaşması sonrası da dışarıya atılması iken Gastroentereloji ise tıpta Gastr, mide ve sindirim yolları anlamına gelen kelimeden türeyip bu saydıklarımızı içine alarak yiyecek içecekleri sindiren organların işlevleri hakkında yorum, teşhis ve tedavi yapan tıp bilimidir.

“Gastronomiyi oluşturan temel unsurlar, menü tanzimi, satın alma, hazırlama, pişirme ve servis etmektir. “

DURMUŞ CALP

Önce menü planlaması yapılmalı ve menüleri oluştururken her besin grubundan oluşan besin öğelerini dikkate almak gerekir. Oluşturulan menüye göre hammaddelerin satın alması yapılır. Satın alma da ürünlerin taze ve güvenilir markalardan olduğuna emin olarak seçim yapmalıyız. Satın alınan ürünlerin saklama koşullarını kendine has ısı ve ışık ortamlarına göre uygun depo ya da dolap olarak belirleyip özenli ve tertipli şekilde takip etmeliyiz. Saklama koşullarında önemli bir husus ise en son gelen ürünlerin en arkaya yani en son kullanılacak şekilde muhafaza edilmesidir.

Böylelikle eskiden yeniye doğru kullanıp ürünlerin tarihlerinin bilincinde olup zayiat verilmesinin önüne geçilsin. Hazırlama esnasında malzemeler yapılacak yemeğin cinsine göre doğranmalı ve ayıklanmalıdır. Pişirme işlemlerini de yapılacak yemeğe göre haşlama, kızartma, ızgara, ve buğulama olarak çeşitlere ayırabiliriz. Dünyanın her bir yerinde yeme ve içme alışkanlığı değişik tarzdadır. Bir ülkeden diğer ülkeye tamamen yada kısmen değişen bu alışkanlıklar yemeklerin hazırlanması konusunda da farklılık gösterebilir.

Yemeklerimiz mevsimsel ve yöresel ürünlerle şekillenirken şimdilerde mevsimlere bağlı kalmaksızın her dönemde her ürünün bolluğu ile yeme ve içme kaçınılmazdır. Yöresel farklılıklarda ise değişik tatlar ile beslenme keyifli hale gelmektedir. Hazırlama konusunda  yöreler ve ülkeler bu farklılıklar dolayısıyla yapılan hazırlama işlemlerinde de kendilerine özgü lezzet değeri adına çeşitli otlar, baharatlar ve soslar kullanabilirler. Kısacası yemeklerin bölgelere göre çeşitleri değiştiği gibi hazırlanışı da değişebilir. Bu aşamaların sonuna geldiğimizde ise sunulacak yemeklerin vakti geldiğinde uygun tabaklara en özenli biçimde hatta gerektiğinde süslemeler katarak takdim etmektir.
 
Bu işlemlerin tamamını ele aldığımızda Gastronomi bir yemek yapma bilimidir diyebiliriz.

Yiyeceklerin incelenmesi, hazırlanması, sunulması, ekonomik ve lezzetli olması, göze hoş görünmesi gibi etkenleri kendine ilke edinmiştir. Bunun dışında yemeklerin tadına bakarak değerlendirenlere Gurme denir. Malzemelerin alınmasından, yemeklerin hazırlanmasına, pişirilmesine, tabaklanmasından, servis edilmesine kadar olan baştan sona her şeyi takip edene ise Gastronomi Uzmanı denir. Gastronominin ülkemizde son yıllarda üniversitelerin turizm ve otelcilik bölümünden ayrılarak yeni yeni fakülte ve yüksek okul düzeyinde eğitimi verilmeye başlanmıştır. Dünyada ki önemli mutfaklardan biri olan ülkemiz bu konuda yeterince bilimsel alanda gelişim göstermemiştir. Meslek liseleri ve çıraklık okullarında verilen eğitimler de maalesef yeterli değildir. Her şey kağıt üzerinde gösterilmekte olup hem mektep hem alaylı eğitim veren okullarda bu konuda ne yazık ki yetersizdir. Gerekli ilgi, önem ve uygulamalar ile ülkemiz adına daha fazla gelişim ve ilerleme sağlamalıyız.